Co zrobić ze zużytymi bateriami? Segregowanie odpadów

Statystyki podają, że rocznie zużywamy nawet 200 milionów baterii, z czego aż 90% z nich stanowią tzw. paluszki, czyli baterie jednorazowego użytku. Rozlanie baterii może doprowadzić do skażenia gleby i wody, kontakt z ciałem ludzkim czy innego żyjącego organizmu także rodzi tragiczne w skutkach zniszczenia. Co w takim razie zrobić ze zużytą baterią? Czy tego typu odpady podlegają recyklingowi?

Gdzie wyrzucić zużyte baterie?

Osoby fizyczne (czyli prywatne) powinny przekazać zużyte baterie do:

• punktu selektywnej zbiórki odpadów komunalnych,
• specjalnie oznaczonego pojemnika na baterie ulokowanego w instytucjach typu szkoły lub urzędy miejskie;
• możemy je również odnieść do marketu (sklepu, który zajmuje się sprzedażą baterii).

Punkt selektywnej zbiórki odpadów znajduje się w każdej większej miejscowości. Zadaniem placówki jest odbiór i selekcja baterii oraz akumulatorów, co pozwoli na ich dalszą utylizację, a także recykling. Tak, baterie podlegają procesowi racjonalnego gospodarowania i można ich poszczególne elementy wykorzystać kilkukrotnie, np. w przemyśle. Niekiedy dostęp do takiego miejsca bywa znacznie ograniczony, toteż coraz częściej możemy spotkać mobilne punkty zbiórki zużytego sprzętu elektronicznego i elektrycznego, który także przyjmuje zużyte baterie i akumulatory. Tego typu „punkty” to zwykle odpowiednio oznaczone samochody dostawcze, niejednokrotnie stawiane co jakiś czas na parkingach supermarketów.

Zgodnie z ustawą z 24 kwietnia 2009, baterie oraz akumulatory dzielimy na trzy kategorie:

• przemysłowe,
• samochodowe,
• przenośne.

W przypadku pierwszej oraz drugiej kategorii ustawodawca nakłada na producencie nakaz odbioru zużytej baterii lub akumulatora od użytkownika końcowego w ciągu 30 dni od wysłania zgłoszenia potrzeby ich odbioru. W przypadku baterii przenośnych (np. jednorazowych) obowiązek przekazania baterii do odpowiedniej placówki lub punktu selektywnej zbiórki spoczywa na użytkowniku końcowym. Powyższa ustawa dąży do wyrobienia w nas nawyku tzw. selektywnej segregacji odpadów, co pozwoli na ponowne ich wykorzystanie (czyli recykling).

Niezależnie od tego, w której grupie baterii znajduje się nasz odpad, należy przestrzegać dwóch podstawowych zasad, a mianowicie:

• nie umieszczamy zużytych baterii w jednym pojemniku razem z innymi odpadami,
• poszczególne kategorie baterii i akumulatorów powinniśmy także umieszczać osobno.

Rozlane baterie mogą wejść w interakcję z pozostałymi odpadami, dokonując przede wszystkim skażenia środowiska. Natomiast odseparowanie baterii przemysłowych od przenośnych pozwala na dokładniejszą selekcję pod kątem dalszego odzysku poszczególnych ich elementów.

Dlaczego zużyte baterie są niebezpieczne?

Baterie oraz akumulatory zalicza się do odpadów niebezpiecznych, ponieważ do ich produkcji wykorzystuje się metale ciężkie takie jak:

• kadm,
• rtęć,
• ołów,
• cynk,
• nikiel.

Gdyby te substancje przedostały się do gleby lub wody, doprowadziłyby do ich skażenia, co w przypadku kontaktu z jakimkolwiek organizmem mogłoby wyrządzić wiele szkód. Dla człowieka oznacza to szereg chorób jak uszkodzenie mózgu, obrzęk płuc czy uszkodzenie skóry (spowodowane przez właściwości żrące litu). Pamiętajmy także, że tego rodzaju skażenie niszczy środowisko naturalne. Dlatego też tak ważne jest wyrobienie nawyku selektywnej zbiórki odpadów komunalnych. Pozwala to ograniczyć negatywny wpływ substancji niebezpiecznych na środowisko, a także daje drugie życie niektórym elementom składowym tego rodzaju odpadów.

Czy wiesz, że prawie wyczerpana bateria nadal nadaje się do użytku? Wyszukaj w domu urządzenia o niskim poborze energii. Może już bateria nie zasili latarki, ale nadal będzie służyć w domowym budziku. Do kontenera wyrzucaj tylko całkowicie wyczerpane baterie. A najlepiej przestaw się na korzystanie z akumulatorków, których można używać wielokrotnie.

Inna ciekawostka – średnio w każdej tonie zużytych baterii znajdziesz 3 kilogramy rtęci, pół kilograma kadmu, a także po kilka kilogramów niklu i litu. Sporo, prawda? Według statystyk jedna bateria guzikowa (np. CR2032) może skazić aż 1 metr sześcienny gleby (to około 1700 kg), a także zatruć niemal 400 l wody (tyle średnio wypijasz w przeciągu 9 miesięcy).

Czy baterie podlegają recyklingowi?

Zużyte baterie oraz akumulatory podlegają recyklingowi. Dlatego segregacja tego typu odpadów jest niezwykle ważna. To proces złożony i trudny, ale znacznie ograniczający zanieczyszczenie środowiska. Obróbka chemiczna pozwala na podział baterii na różne frakcje (różnią się przede wszystkim pod względem fizycznym). W dalszej kolejności następuje przetopienie poszczególnych metali (w wielkich piecach albo przy użyciu specjalnych roztworów chemicznych). Nowo otrzymany metal może zostać ponownie wykorzystany przez branże przemysłowe.

Podsumowanie

Baterie i akumulatory to dość powszechne źródła energii. Do ich produkcji wykorzystuje się substancje niebezpieczne dla człowieka oraz środowiska (m.in. kadm, rtęć, ołów), dlatego tak ważne jest, aby zużyte baterie wyrzucać do specjalnie oznaczonych pojemników. Selektywne zbieranie odpadów pozwala na recykling zużytych baterii oraz akumulatorów, aby w jak najmniejszym stopniu szkodziły one środowisku naturalnemu oraz nam samym. Rozlana bateria wyrzucona do śmieci może doprowadzić do skażenia gleby oraz wody gruntowej. Ograniczmy ten proceder dzięki segregacji zużytych baterii do specjalnych pojemników oraz recyklingowi.