Bezpieczeństwo w przestrzeni miejskiej – jak elementy architektury wpływają na odczucie bezpieczeństwa?

    09.11.2023 09:22  
Bezpieczeństwo w przestrzeni miejskiej – jak elementy architektury wpływają na odczucie bezpieczeństwa?

Miejska dżungla nie musi być niebezpieczna! Z tego artykułu dowiesz się, jak odpowiednio zaprojektowana mała architektura może zmienić oblicze miast i podnieść poziom bezpieczeństwa oraz komfortu życia mieszkańców. Życzymy bezpiecznej lektury!

Architektura miejska a poczucie bezpieczeństwa

O małej architekturze miejskiej piszemy dość często na łamach naszego bloga, dlatego dziś skoncentrujemy się głównie na aspekcie bezpieczeństwa jej elementów. W pierwszej kolejności warto wyjaśnić i przypomnieć, czym jest mała architektura i dlaczego pełni kluczową rolę w projektowaniu przestrzeni miejskiej.

Małą architekturą nazwiemy niewielkie obiekty budowlane, które wznosi się w ramach zagospodarowania terenu. Są to m.in. wiaty przystankowe, ławki, ale również barierki ochronne – o nich więcej napiszemy w dalszej części artykułu. Małą architekturą mogą być obiekty kultu religijnego (jak np. kapliczki), architektury ogrodowej (fontanna) oraz obiekty użytkowe służące rekreacji (piaskownica), wypoczynkowi (ławka) i utrzymaniu czystości (śmietnik). Ich zadaniem jest podnoszenie estetyki terenów zielonych, zachęcenie mieszkańców do aktywnego wypoczynku na świeżym powietrzu oraz zagwarantowanie poczucia bezpieczeństwa.

Dlaczego właśnie bezpieczeństwa? Ponieważ mała architektura chroni nas, mieszkańców, w sposób dosłowny (fizycznie) oraz emocjonalny. W tym pierwszym aspekcie chodzi o uchronienie nas przed możliwym wypadkiem czy uszkodzeniem ciała. Przykładowo dzięki barierkom ochronnym oddziela się ruch pieszy od ulicznego. Wsparcie emocjonalne pozwala nam po prostu czuć się bezpiecznie. Tutaj idealnym przykładem będzie oświetlenie parkowych uliczek po zmroku.

Warto w tym miejscu wspomnieć o koncepcji przestrzeni bronionej (ang. defensible space), pojęciu wprowadzonym w latach 70. XX wieku przez architekta Oskara Newmana. Jego zdaniem przestrzeń może być zaprojektowana tak, aby wzmacniać strukturę społeczną w celu obrony przed przestępczością, wandalizmem oraz przemocą. My również wierzymy, że odpowiednio zaprojektowana przestrzeń miejska pozwala zwiększyć poczucie bezpieczeństwa mieszkańców.

Bariery ochronne w służbie mieszkańców

Miasta coraz chętniej organizują wydarzenia masowe dla mieszkańców, zachęcając ich do kontaktu z kulturą oraz do rekreacji na świeżym powietrzu. Tutaj zachowanie bezpieczeństwa staje się niejako priorytetem każdej imprezy, zaraz po zapewnieniu świetnej zabawy. W trosce o bezpieczny przebieg wydarzeń niezbędnym elementem wyposażenia organizatorów tego typu eventów w przestrzeni miejskiej stają się właśnie elementy małej architektury.

O nasze bezpieczeństwo dba przede wszystkim architektura drogowa, w skład której wchodzą głównie bariery ochronne. Imprezom masowym organizowanym przez miasto towarzyszą najczęściej bariery imprezowe pozwalające skutecznie wyznaczać teren wydarzenia (np. sportowego podczas wyścigu czy rajdu ulicami miasta) czy odgradzać miejsca o ograniczonym dostępie dla uczestników imprezy (np. zaplecze techniczne). Bariery wygrodzeniowe są elementami lekkimi, dzięki czemu łatwo je przestawić. Tymczasowość lokalizacji barier i łatwy transport umożliwiają organizowanie imprez w niemal dowolnym miejscu, praktycznie bez ograniczeń. Same barierki wykonuje się najczęściej ze stali ocynkowanej, odpornej na działanie czynników atmosferycznych.

Zwiększenie funkcjonalności miejskich przestrzeni zapewniają również bariery drogowe. Stosuje się je przede wszystkim jako separator ruchliwych odcinków dróg od chodnika, dzięki czemu w przypadku utraty kontroli kierowcy na jezdni amortyzują siłę uderzenia pojazdu, ograniczając szansę na potrącenie pieszych. Bariery drogowe spotykamy również w obrębie wiaduktów czy nasypów. W przestrzeni miejskiej coraz bardziej popularne staje się umiejscawianie barierek także w miejscu przecinania się drogi rowerowej z chodnikiem – w ten sposób rowerzysta wie, że musi zwolnić i zachować szczególną ostrożność, by nie doszło do potrącenia przechodniów. Dla poprawy widoczności barier zazwyczaj maluje się je w biało-czerwone pasy. Dostępne w wariantach do przykręcenia lub wbetonowania, aby zapewnić maksymalny poziom bezpieczeństwa w ruchu drogowym.

Nowoczesna technologia małej architektury w służbie bezpieczeństwa

Wraz z rozwojem technologii również elementy małej architektury przechodzą „upgrade”, zapewniając coraz większy poziom bezpieczeństwa przy utrzymaniu stosunku ceny do jakości. Wiadomo, że zdrowie i życie ludzkie jest bezcenne, więc warto także pamiętać, że im więcej barier ochronnych oraz innych elementów architektury miejskiej zapewniającej bezpieczeństwo, tym lepiej dla mieszkańców.

Nowoczesna technologia wpisuje się w definicję „smart city”, czyli inteligentnych miast opartych na zrównoważonym rozwoju oraz wykorzystywaniu nowinek technologicznych do podnoszenia poziomu komfortu i właśnie bezpieczeństwa.

Jednym z przykładów nowoczesnej technologii ostatnich lat jest na przykład przejście z oświetlenia latarni tradycyjnymi żarówkami na światło ledowe, które zapewnia lepszą widoczność po zmroku, ale również przekłada się na energooszczędność oraz dłuższą eksploatację żarówek. Wracając do kwestii widoczności – lepsze doświetlenie parkowych ścieżek czy mało uczęszczanych traktów podnosi poczucie bezpieczeństwa mieszkańców, którzy przemieszczają się po zmroku.

Gdy już wiesz, jakie elementy małej architektury miejskiej dbają o Twoje bezpieczeństwo, możesz spać spokojnie, bez obaw o przyszłość. Smart city dba o swoich mieszkańców, w trosce o ich komfort.